مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
 

مکمل‌های آنتی اکسیدان با هدف فراهم ساختن مولکول‌های آنتی اکسیدان مفید که به جلوگیری از اثرات مخرب رادیکالهای آزاد کمک می‌کنند، فرمول بندی شده‌اند. با این حال، هیچ گونه اطلاعات بالینی وجود ندارد که مؤثر بودن مکمل‌های آنتی اکسیدان را به اثبات برساند.
آنتی اکسیدان یک اصطلاح مشترک بوده که برای نشان دادن مولکولهایی بکار می‌رود که دارای توانایی مبارزه با واکنش‌های اکسیداسیون در بدن می‌باشند. که می‌تواند ویتامین‌های آنتی اکسیدانی مانند ویتامین C و E باشد؛ در حالی که آنزیمهای آنتی اکسیدان‌، پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز را شامل می‌شوند. همچنین، بتا کاروتن، گلوتاتیون و سلنیوم معدنی دارای خواص آنتی اکسیدانی هستند. همانطور که همه ما می‌دانیم، اکسیداسیون، بخش مهمی از فرآیندهای بدن است. با این حال، موضوع اصلی تولید رادیکالهای آزاد است. این رادیکال‌ها قادر به تحریک واکنش‌های زنجیره‌ای و آسیب رساندن به سلولها می‌باشند.
عمل آنتی اکسیدان این است که خود اکسیده شده در حالی که از اکسیداسیون دیگر مولکولها جلوگیری می‌کند. به طور خلاصه اینکه یک آنتی اکسیدان به منظور پایان دادن به واکنش‌های زنجیره‌ای که توسط رادیکالهای آزاد آغاز شده‌اند، مؤثر می‌باشد. بدن آنتی اکسیدانهای مفید را از مواد غذایی که مصرف می‌کنیم بدست می‌آورد. با وجود آن، وجود آنتی اکسیدانها به مقدار کم در بدن منجر به فشار اکسیداتیو شده که دلیل اصلی بروز بیماری‌های مختلف است. به منظور جلوگیری از چنین وقایعی، مکمل‌های آنتی اکسیدان و یا مکمل‌های غذایی حاوی آنتی اکسیدان به منظور استفاده به عنوان اقدامات درمانی ساخته می‌شوند.
فوائد مکمل آنتی اکسیدان
این یک واقعیت است که میوه و سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان در مقادیر بسیار بالا می‌باشند. در واقع، وارد نمودن آنها به رژیم غذایی راهی ساده برای رسیدن به سلامتی و تناسب اندام است. با این نگرش، آنتی اکسیدانها از منابع غذایی مختلفی با غلظتهای خاصی به منظور فرمولبندی و تدوین مکلمل‌های غذایی افزوده می‌شوند. از اینرو نقش مکمل‌های آنتی اکسیدان در بدن چه می‌باشد؟ به گفته‌ی طرفداران آنها، این مکمل‌ها به آهسته ساختن اکسیداسیون مولکولها کمک کرده، در نتیجه تولید رادیکالهای آزاد مضر را کاهش می‌دهند.
در برخی مطالعات عنوان شده است که مکمل‌های آنتی اکسیدانی برای مبارزه با بیماری‌های قلبی، علائم سرطان و دیگر بیماری‌های مزمن مفید می‌باشند. با این حال، کارشناسان بهداشت بر این عقیده‌اند که تجویز این مکمل‌ها به ورزشکاران خصوصاً کسانی که به مصرف مواد غذایی سرشار از مواد مغذی متکی هستند، فایده‌ای ندارد. گرچه طرفداران این مکمل‌ها مدعی هستند که آنها بی ضرر و مفید می‌باشند، اما سایر افراد در خصوص عوارض جانبی ناشی از مصرف آنها نگران هستند. این بحث و کشمکش در خصوص فوائد و خطرات مکمل‌های آنتی اکسیدان هنوز هم ادامه دارد.
عوارض جانبی مکمل آنتی اکسیدان
برخلاف مطالعات قبلی که مدعی بر اثرات مثبت مکمل‌های آنتی اکسیدان بودند، تحقیقاتی که بعد از آن صورت گرفته است نشان می‌دهند که هیچ مدرکی دال بر ادعای مفید بودن آنها وجود ندارد. آزمایشات بالینی نشان داده‌اند که هیچ نشانه‌ی بهبودی در بیماران مبتلا به سرطان و بیماری قلبی حتی پس از استفاده از آنها در دوز و میزان توصیه شده دیده نمی‌شود. در بعضی افراد علائم بیماری پس از مصرف این مکمل‌ها بدتر شده است. همانند هر مکمل غذایی دیگر، مصرف با دوز بالای محصولات آنتی اکسیدان می‌تواند به عوارض جانبی غیر عادی منجر شود.
به عبارت دقیق‌تر، تصمیم گیری در خصوص مفید یا مضر بودن حقیقی مکمل‌های آنتی اکسیدان دشوار است. با نگاهی خوشبینانه بایستی گفت که غنی ساختن برنامه‌ی رژیمی خود با مواد غذایی سالم امن‌ترین راه جهت برخورداری از آنتی اکسیدانهای طبیعی است. مصرف مقادیر زیادی میوه‌ و سبزیجات تازه راهی مطمئن جهت حفظ سطوح بهینه‌ی آنتی اکسیدان در بدن است. اکنون می‌توان نتیجه گرفت که چیزی بیش از آنتی اکسیدان در میوه و سبزیجات وجود دارد که همگی به حفظ سلامت بهینه کمک می‌کنند.
اگر تحت هر شرایطی، به محصولات آنتی اکسیدان نیاز پیدا کردید، بایستی در خصوص مکمل‌های آنتی اکسیدان قابل اعتماد و مضر اطلاعاتی کسب نمایید. به این ترتیب، یک خریدار آینده نگر می‌تواند محصولات آنتی اکسیدان را بررسی و بهترین آن را انتخاب نماید. در هر برهه‌ای از زمان، بایستی این مکمل‌ها را تحت نظر یک پزشک حاذق مصرف نمایید. همچنین فراموش نکنید که در خصوص مزایا و معایب این مکمل‌ها پیش از مصرف آنها با پزشک خود مشورت کنید.